Św. Rafał przedstawił się w Księdze Tobiasza, iż jest jednym z
"siedmiu aniołów, którzy stoją w pogotowiu i wchodzą przed majestat
Pański" (Tb 12, 15). Występuje w niej pod postacią ludzką, przybiera
pospolite imię Azariasz i ofiarowuje młodemu Tobiaszowi wędrującemu z
Niniwy do Rega w Medii swoje towarzystwo i opiekę. Ratuje go z wielu
niebezpiecznych przygód, przepędza demona Asmodeusza, uzdrawia
niewidomego ojca Tobiasza. Hebrajskie imię Rafael oznacza "Bóg uleczył".
Ponieważ zbyt pochopnie używano imion, które siedmiu archaniołom nadały
apokryfy żydowskie, dlatego synody w Laodycei (361) i w Rzymie (492 i
745) zakazały ich nadawania. Pozwoliły natomiast nadawać imiona Michała,
Gabriela i Rafała, gdyż o tych wyraźnie mamy wzmianki w Piśmie świętym.
W VII w. istniał już w Wenecji kościół ku czci św. Rafała. W tym samym
wieku miasto Kordoba w Hiszpanii ogłosiło go swoim patronem.
Św. Rafał Archanioł ukazuje dobroć Opatrzności. Pobożność ludowa widzi w
nim prawzór Anioła Stróża. Jest czczony jako patron aptekarzy, chorych,
lekarzy, emigrantów, pielgrzymów, podróżujących, uciekinierów,
wędrowców i żeglarzy.
W ikonografii św. Rafał Archanioł przedstawiany jest jako
młodzieniec bez zarostu w typowym stroju anioła - tunice i chlamidzie.
Jego atrybutami są: krzyż, laska pielgrzyma, niekiedy ryba i naczynie.