Kościół katolicki
obchodzi w tym dniu Święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (NMP),
które w polskiej tradycji znane jest jako święto Matki Bożej Zielnej -
stanowi to nawiązanie do kwiatów oraz ziół święconych tego dnia w
kościołach.
Uroczystość Wniebowzięcia NMP obchodzona jest od V wieku oraz zalicza się do najstarszych świąt maryjnych w Kościele.
W Kościele Zachodnim święto Wniebowzięcia NMP obchodzone jest 15 sierpnia, natomiast Kościoły Wschodnie posługujące się kalendarzem juliańskim, obchodzą to święto trzynaście dni później, czyli 28 sierpnia.
W VI wieku cesarz bizantyjski Maurycy polecił obchodzenie tego święta w całym Kościele Wschodnim; w VII wieku pod wpływem klasztorów wschodnich święto przeniesiono do Kościoła rzymskokatolickiego.
Apokryfy
Istnieją dwie wersje opisu samego faktu wniebowzięcia Maryi. Jedna skrócona, mówi o tym, że gdy Apostołowie czuwali przy grobie Matki Zbawiciela, On sam przybył z aniołami Michałem i Gabrielem. Polecił Michałowi, by zabrał ciało Maryi na obłok i złożył je w raju. Tam Aniołowie złożyli ciało pod drzewem życia. A gdy to uczynili, Michał przyniósł Jej świętą duszę i połączył z ciałem.
Druga wersja jest bogatsza i wprowadza świadectwo św. Tomasza Apostoła. Ten bowiem spóźnił się i nie był na pogrzebie. Kiedy na obłoku zbliżał się do Góry Oliwnej, widział, jak aniołowie niosą ciało Maryi do nieba. Na dowód tego spuścili mu szarfę, którą Apostołowie założyli na ciało Maryi.
Kiedy wysłuchał opowieści o Jej śmierci i pogrzebie, oświadczył, że Jej ciała już nie ma w grobie, bo zostało zabrane do raju. Zdenerwowani Apostołowie wypominają mu grzech niewiary, z jakim chodził siedem dni po zmartwychwstaniu Jezusa. Tomasz ten swój grzech uznaje, ale domaga się podejścia do grobu i otwarcia go celem sprawdzenia, czy ciało się w nim znajduje. Tak też się dzieje. Apostołowie otwierają grób, a ten okazuje się pusty. Tym razem Tomasz miał rację. Gdy jeszcze pokazuje szarfę, jaka spadła, gdy Aniołowie nieśli ciało Maryi w stronę raju, wyznają wiarę w Jej wniebowzięcie.
Prawdę o Wniebowzięciu NMP ogłosił jako dogmat wiary papież Pius XII 1 listopada 1950 r. w Konstytucji apostolskiej "Munificentissimus Deus"
"...powagą Pana naszego Jezusa Chrystusa, świętych Apostołów Piotra i Pawła i Naszą, ogłaszamy, orzekamy i określamy jako dogmat objawiony przez Boga: że Niepokalana Matka Boga, Maryja zawsze Dziewica, po zakończeniu ziemskiego życia z duszą i ciałem została wzięta do chwały niebieskiej" (Breviarium fidei VI, 105)
W tekście konstytucji czytamy: "Dlatego po wielokrotnym zanoszeniu modłów do Boga i wzywaniu światła Ducha Prawdy, na chwałę Wszechmocnego Boga, który okazał swą szczególną życzliwość Maryi Dziewicy, na chwałę Jego Syna, nieśmiertelnego Króla wieków, zwycięzcy grzechu i śmierci, dla powiększenia chwały Jego Czcigodnej Matki oraz ku weselu i radości całego Kościoła, powagą Pana Naszego Jezusa Chrystusa, świętych Apostołów Piotra i Pawła i Naszą, ogłaszamy, orzekamy i określamy jako dogmat objawiony przez Boga: że Niepokalana Matka Boga, Maryja zawsze Dziewica, po zakończeniu ziemskiego życia z duszą i ciałem została wzięta do chwały niebieskiej. Dlatego jeśliby ktoś, czego niech Bóg broni, odważyłby sie temu zaprzeczyć albo dobrowolnie podawać wątpliwość to, co zostało przez Nas zdefiniowane, niech wie, że odpadł od Boskiej i katolickiej wiary."
Orzeczenie to Ojciec święty wypowiedział uroczyście w bazylice św. Piotra w obecności prawie 1600 biskupów i niezliczonych tłumów wiernych. Orzeczenie to oparł nie tylko na dogmacie, że kiedy przemawia jako wikariusz Jezusa Chrystusa na ziemi w sprawach prawd wiary i obyczajów, jest nieomylny, ale także dlatego, że ta prawda była od dawna w Kościele uznawana. Papież ją tylko przypomniał, swoim najwyższym autorytetem potwierdził i usankcjonował.
W tradycji ludowej święto 15 sierpnia jest dziękczynieniem za zebrane plony. Tego dnia przynosi się do Kościoła do poświęcenia barwne bukiety złożone ze zbóż, owoców, warzyw, kwiatów i ziół. Wokół święta Wniebowzięcia powstało w kulturze polskiej wiele zwyczajów związanych z poświęconymi w ten dzień wiankami uplecionych ze świeżych ziół, które miały zabezpieczać przed wieloma chorobami.
