Przypadające dzisiaj święto dotyczy rocznicy poświęcenia bazyliki
"Najświętszej Maryi Panny Większej" w Rzymie. Przymiotnik ten wynika z
faktu, że jest to pierwszy i największy kościół rzymski poświęcony
Maryi. Jest to także jedna z pierwszych na świecie świątyń poświęconych
Matce Bożej. Kościół tak dalece ją wyróżnia, że należy ona do czterech
tzw. bazylik większych Rzymu, które każdy pielgrzym nawiedzał w roku
świętym, jeśli pragnął uzyskać odpust zupełny. Należą do nich: bazylika
laterańska św. Jana (będąca katedrą biskupa Rzymu), bazylika św. Piotra
na Watykanie, bazylika św. Pawła za Murami i właśnie bazylika Matki
Bożej Większej.
W Bazylice tej czci się Matkę Bożą Śnieżną. Według tradycji w 352 r.
Maryja ukazała się papieżowi Liberiuszowi i rzymskiemu patrycjuszowi
Janowi, nakazując im budowę kościoła w miejscu, które im wskaże. 5
sierpnia, w okresie upałów, Wzgórze Eskwilińskie pokryło się śniegiem -
tam zbudowano świątynię. Musiała być ona niewielka i być może uległa
zniszczeniu. Sykstus III (432-440), pragnąc uczcić zakończenie soboru w
Efezie, na którym ogłoszono dogmat o Bożym Macierzyństwie Maryi (Theotokos),
postanowił przebudować gruntownie tę bazylikę. Wspomnienie tego
wydarzenia obchodzono pierwotnie jedynie w samej bazylice, z czasem
jednak kolejni papieże rozszerzali je najpierw na teren Rzymu, a potem
już na cały Kościół.
W ciągu wieków wielu papieży tę bazylikę upiększało i powiększało:
Eugeniusz III (1145-1153) powiększył przedsionek i dał dzisiejszą
przepiękną posadzkę; Mikołaj IV (1288-1293) dał nową bogatą absydę; za
czasów Grzegorza XI (1370-1378) wzniesiono wieżę-dzwonnicę romańską;
dziełem Klemensa X (1670-1676) jest tylny front bazyliki; Benedykt XIV
(1740-1758) dokonał gruntownej przebudowy wnętrza, które podziwiamy po
dzień obecny oraz dał nowy, okazały, do dziś zachowany front główny
bazyliki; Pius XI dla uczczenia 1500. rocznicy ogłoszenia na soborze
efeskim dogmatu o Boskim Macierzyństwie Maryi (431-1931) odnowił
wspaniałe pierwotne mozaiki, które znajdują się na łuku triumfalnym.
Sykstus V (1585-1590) wystawił "Kaplicę Sykstyńską" w głębi prawej nawy,
gdzie był przechowywany Najświętszy Sakrament. Tam też spoczęły
relikwie papieży św. Piusa V i Sykstusa V. Dziełem Pawła V (1605-1621)
jest usytuowana naprzeciw Kaplicy Sykstyńskiej wspaniała Kaplica Matki
Bożej Większej z Jej cudownym wizerunkiem (w kaplicy po lewej stronie
bazyliki). Tu spoczęły śmiertelne szczątki papieży: Pawła V i Klemensa
VIII.
Starożytne mozaiki rzymskiej świątyni, dotyczące Bożego macierzyństwa
Maryi, świadczą o tym, że Kościół już w wieku V przejął do celów
religijnych znajomość najlepszej sztuki cesarstwa
rzymskiego. W bazylice znajdują się relikwie żłóbka betlejemskiego i
starożytny obraz Matki Bożej. Jest on największym skarbem bazyliki.
Paweł V wystawił ku jego czci przebogatą kaplicę, od jego rodu zwaną
także Borghese. Ołtarz, w którym mieści się obraz, jest wykładany
agatami, ametystami i lazurytem. Całość kaplicy jest wyłożona
najkosztowniejszymi marmurami.
Sam obraz Matki Bożej pochodzi z XII w. Ma wyraźne cechy bizantyjskie, o
czym świadczą litery greckie. Dziecię Jezus trzyma księgę Ewangelii.
Maryja trzyma Dziecię na lewym ręku i obejmuje je prawą. Ma pierścień na
ręku, bogaty naszyjnik na szyi z dużym, kosztownym krzyżem. Jest piękny
zwyczaj, że co roku w uroczystość Matki Bożej Śnieżnej (5 sierpnia)
właśnie w kaplicy Matki Bożej z kopuły zrzuca się płatki białych róż,
przypominające płatki śniegu. Są one również symbolem niezliczonych
łask, jakie wyprasza sobie tu lud rzymski. Obraz jest uważany za
cudowny. Jest też koronowany koronami papieskimi. Lud rzymski nazywa go Salus Populi Romani
- Ocaleniem Ludu Rzymskiego, gdyż w Rzymie panuje powszechne
przekonanie, że ten obraz wiele razy ratował Wieczne Miasto. Był bowiem
dawny zwyczaj, że - na wzór Arki Przymierza - w czasach klęsk i
niebezpieczeństw obnoszono ten obraz po ulicach Rzymu. Obraz Matki Bożej
Większej stał się prototypem dla wielu innych obrazów Matki Bożej. Można
powiedzieć, że jest to najczęściej spotykany w świecie wizerunek Maryi.