WIELKI PIĄTEK
STACJA U ŚW. KRZYŻA JEROZOLIMSKIEGO
Ryt zdwoj. I kl. Szaty czarneWielki Piątek jest dniem żałoby, największym jaki by mógł być. Chrystus umiera. Dominujący wpływ śmierci rozciągającej się na wszystkie życia ludzkie, skutek grzechu dosięga głowy ludzkości, Syna Bożego, który stał się człowiekiem.
Lecz wszyscy chrześcijanie wiedzą, że śmierć, którą Jezus podzielił z nami, a która dla niego była tak okrutna, odpowiadała boskiemu planowi zbawienia ludzkości. Ta śmierć, narzucona Synowi przez Ojca, została przez Syna przyjęta dla naszego Odkupienia. Odtąd Krzyż Chrystusa staje się chwałą chrześcijan. Już wczoraj śpiewaliśmy : « Wszelka chwała dla nas jest w krzyżu Pana naszego Jezusa Chrystusa. » Dzisiaj Kościół powtarza te słowa i wzywa nas do adoracji obnażonego Krzyża : « Oto drzewo Krzyża, które dźwigało zbawienie świata. » Dzięki temu, Wielki Piątek, dzień żałoby, jest równocześnie dniem nadziei ; prowadzi on bowiem do zmartwychwstania.
Popołudniowe nabożeństwo religijne, podczas którego Kościół czci odkupienie świata, powinno być drogie każdemu chrześcijaninowi. W tym dniu, uroczysty śpiew Męki Pańskiej, wszelkie modlitwy (w których Kościół z zapewnieniem prosi o zbawienie wszystkich ludzi), adoracja Krzyża i śpiew improperiów, wszystko to jest czymś o wiele większym, niż wzruszające obrzędy religijne ; jest to równocześnie modlitwa i dziękczynienie ludzi odkupionych, którzy, wspólnie przed Bogiem, stają się świadomi dobrodziejstwa otrzymanego przez tajemnicę Krzyża.
Ze względu na żałobę tego dnia, żaden kapłan nie odprawia dziś Mszy św. tylko obchodzimy uroczyste nabożeństwo, które składa się z czterech części.
Kapłan ubrany w czarny ornat modli się po cichu, leżąc u stóp ołtarza, po czym wstaje. Czyta się najpierw lekcję z Ozeasza proroka o miłosierdziu Bożym nad ludem i wyjątek z Księgi Wyjścia o sposobie składania ofiary z Baranka Wielkanocnego, następnie śpiewa się uroczyście opis męki Jezusa według Ewangelii św. Jana. Na pierwszy plan wysuwa się w niej Królewska godność Pana Jezusa, której wrogowie uznać nie chcą.
2. Następnie Kościół w szeregu przepięknych modlitw poleca wszystkie intencje Bogu. Ukazuje się tu bezgraniczna miłość Kościoła ku duszom.
3. Adoracja krzyża
Ta część weszła do liturgii Wielkopiątkowej nieco później (około VII w) kapłan odsłania stopniowo części krzyża wzywając do adoracji. Wówczas wszyscy przychodzą adorować ów symbol męki i zwycięstwa Chrystusa, aby wynagrodzić mu za zniewagi i obelgi zniesione za nasze grzechy.
4. Komunia św. kapłana
Wszyscy udają się do ołtarza wystawienia, aby przenieść Hostię na ołtarz. Odbywa się wówczas t. zw. Msza darów uprzednio uświęconych. Nie jest to Msza właściwa, tylko spożycie Hostii już konsekrowanej. Po czym odprawia się nieszpory, a w Polsce przeniesienie ostatniej Hostii do grobu.
5. Grób Chrystusa
Najstarsze wzmianki o tym obrzędzie mamy z X wieku. Przechował się jeszcze w niektórych diecezjach w Austrii i w Niemczech, oraz w Polsce. Podczas pochodu do grobu śpiewa się antyfonę : « Odszedł nasz Pasterz, źródło wody żywej » i ustawia się monstrancję, okrytą białym przejrzystym welonem na ołtarzu bogato ustrojonym, który ma wyobrazić grób Jezusa. Tutaj cały piątek i sobotę wierni będą pielgrzymować, by uczcić śmierć Jezusa i przygotować się do Zmartwychwstania.
Źródło: Mszał Rzymski z dodaniem nabożeństw nieszpornych, o. G. Lefebvre, Benedyktyn, 1956 r.