20 sierpnia 1914 roku zmarł w Watykanie, w wieku 79 lat, Św. Pius X [Sancto Pius Decimus; z urodzenia: Giuseppe Melchiore Sarto], 257. papież Świętego Kościoła Rzymskiego; pochodził z ubogiej i wielodzietnej rodziny z prowincji Treviso (ostatnio wykluczono hipotezę o polskim pochodzeniu jego ojca); święcenia kapłańskie przyjął w 1858 roku, sakrę biskupią (jako bp Mantui) otrzymał w 1884 roku; w czerwcu 1893 roku został kreowany (przez papieża Leona XIII) kardynałem prezbiterem i mianowany patriarchą Wenecji; papieżem został wybrany 4 sierpnia 1903 roku (po ekskluzywie, jaką w imieniu cesarza Franciszka Józefa I złożył przeciwko kandydaturze kard. Rampolli – podejrzewanego o związki z masonerią – książę bp krakowski Jan kard. Puzyna; mimo to, po elekcji Pius X wydał konsytucję znoszącą prawo veta monarchów świeckich i zakazującą go pod karą ekskomuniki); dewizą jego pontyfikatu stało się: „Odnowić wszystko w Chrystusie” (Instaurare omnia in Christo); okazał się pogromcą modernizmu, jako „syntezy wszystkich herezji” (dekret Lamentabili, encyklika Pascendi Dominici gregis, wprowadzenie przysięgi antymodernistycznej dla kapłanów) i chrześcijańskiej demokracji (potępienie ruchu Sillon bullą Notre charge apostolique),
prof. Jacek Bartyzel