Nie wszystkie miana nadane Najświętszej Maryi Pannie są jednakowej wielkości i godności, ale są te ważniejsze, i te, które się w nich mieszczą, pomniejsze, znaczeniem wypływające z tych najważniejszych. One wypływają z ważniejszych, jak z fundamentu, jak ze źródła, ukazując jakąś część tego, o czym mówi najważniejsze miano.
Tym najgodniejszym wezwaniem, z którego wypływają inne, jest wezwanie: Święta Boża Rodzicielko.
Cokolwiek od dnia zwiastowania aż do końca czasów powiedzą czy napiszą ludzie ku czci Najświętszej Panienki, to właśnie dlatego, że jest Ona Rodzicielką Chrystusa. Cała Jej chwała niebieska z tego faktu spływa na Nią. Cokolwiek otrzymała od Boga, jakimikolwiek łaskami Ją Bóg obdarzył to właśnie dlatego, ze została wybrana na Matkę Słowa Wcielonego. Cóż to więc jest lub czym tłumaczy się wybranie Jej na Matkę Boga, Zbawiciela? Jest to tajemnica naszej Wiary, prawda Wiary ale i fakt historyczny. Przed wiekami Pan Bóg zapowiadał przez proroków, że Panna pocznie i porodzi Syna i nazowią imię jego Emmanuel (Iz VII,14). Prorokowali prorocy, że wyjdzie różdżka z pnia Jessego, a kwiat z korzenia jego wyrośnie (Iz XI, 1). Przepowiadali, że Pan stworzył nowinę na ziemi, białogłowa ogarnie męża (Jr XXI,22). Gdy więc przyszedł wyznaczony czas, spełnił Pan Bóg swoje obietnice, anioł posłany do Najświętszej Maryi Panny, z bożego rozkazu oznajmił Jej: znalazłaś łaskę u Boga, oto poczniesz w żywocie i porodzisz syna a nazwiesz imię jego Jezus, dziewictwa przez to nie stracisz, bo dla spełnienia tej tajemnicy Duch Święty spocznie na ciebie a moc Najwyższego osłoni cię.
Maryja rozważywszy to w swoim sercu orzekła: Oto ja Służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa Twego (Łk, 1,30-38). Gdy więc Maryja rzekła to, Druga Osoba Trójcy Świętej, Słowo Przedwieczne Boga Ojca, Syn Boży zstąpił w jej dziewiczy żywot i za sprawą Ducha Świętego wziął ciało z jej ciała i nie przestając być Bogiem, stał się człowiekiem, i jako takiego – człowieka i Boga, dziewięć miesięcy później porodziła Maryja.
Przez to właśnie dostąpiła najwyższej, ponad-anielskiej godności Bożej Rodzicielki.
Po porodzeniu Chrystusa Pana Syn Boży stał się jednocześnie synem Maryi i w sposób niewypowiedziany, trudny do pojęcia, w tajemnicy działania Ducha Świętego był Synem Boga Ojca. Dla tego działania Ducha Świętego, słusznie, choć nie w ziemskim i ludzkim pojęciu, nie jak inne święte dusze, w ściślejszym znaczeniu stała się Maryja Oblubienicą Ducha Świętego. Stąd, cokolwiek byśmy powiedzieli o Najświętszej Panience, jak Jej nie uwielbiali, stawiając Ją ponad wszystkie stworzenia, to nic wielkiego.
Hołd Jej należny największy oddajemy Jej jako Bożej Rodzicielce.
Nie ma jednak
tak wielkiej godności i chwały, przeciwko której nie powstawaliby
heretycy i przeciwnicy Boga. Dogmat ten o godności Maryi jako Bożej
Rodzicielki, znalazł mocnego przeciwnika. Czterysta lat po tym, jak
wypełniły się tajemnice naszej religii, Nestoriusz, biskup
konstantynoplitański, zaczął nauczać, że Maryi nie należy się miano
Bożej Rodzicielki, lecz tylko rodzicielki Chrystusa, gdyż porodziła nie
Boga, ale człowieka,z którym bóstwo się dopiero połączyło. Mówił także
inne rzeczy sprzeczne z zasadami katolickiej Wiary, i zgorszenie
wywołane przez niego rozszerzało się szeroko po świecie. Wtedy papież
Celestyn zgromadził w Efezie ponad dwustu biskupów, którzy Nestoriusza
potępili, zdjęli go z godności biskupiej, naukę katolicką potwierdzili i
lepiej wyjaśnili.
Gdyż nie można powiedzieć, że Maryja porodziła
bóstwo, bo ono istniało od wieków, lecz była matką natury ludzkiej
Chrystusa, a ta natura nie była ani chwili bez bóstwa, które w ludzkiej
naturze istniało od pierwszej chwili. Wydała na świat osobę o dwóch
naturach – ludzkiej i boskiej. W Chrystusie połączyły się przymioty
natury ludzkiej z przymiotami natury boskiej. Stąd bardzo często
przypisujemy cechy ludzkie naturze boskiej Chrystusa a człowieczej Jego
naturze cechy boskie. Przecież mówimy, że Chrystus umarł na krzyżu, a
wiemy, że bóstwo nie może umrzeć. Umarła tylko natura ludzka. Mówimy, że
Bóg się narodził, a ściśle powinniśmy powiedzieć, że narodził się nasz
Zbawiciel, w jednej osobie i człowiek i Bóg. Jednak Ta, która w swym
żywocie nosiła Zbawiciela, który miał dwie natury i ludzką i boską,
słusznie jest nazwana Bożą Rodzicielką.
Gdy trwały obrady Soboru Efeskiego, ludność czekała przed świątynią Pańską, w której odbywały się obrady. Gdy rozwarły się podwoje kościoła, a treść postanowień synodu została ogłoszona, ludność w wielkiej radości z zapalonymi pochodniami odprowadzała biskupów do domów, obsypywała ich kwiatami, na rekach nosiła. Przed obrazami Najświętszej Maryi Panny palono kadzidła, całe miasto było oświetlone, całe jaśniało iluminacją.
Wtedy również do pozdrowienia anielskiego dodano słowa: Święta Maryjo, Matko Boża, módl się za nami grzesznymi teraz i w godzinę śmierci naszej, Amen.
Nie od razu i nie wszędzie zwyczaj ten pobożny się przyjął.
Kiedy błędy Nestoriusza były szerzone, żyła św. Pulcherya, siostra cesarza wschodnio – rzymskiego, a później i sama cesarzowa. Życie swoje spędziła w panieńskim stanie, a w czasie rozruchów wznieconych przez Nestoriusza swoim wpływem przed jak i po koncylium przyczyniła się do rozszerzenia czci Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny. Cześć Dziewicy Królowej Nieba i ziemi szerzyła dziewica, z cesarskiego rodu.
Nestoriusz zaś, który przeciwko macierzyństwu Bogarodzicy przemawiał i ludzi podburzał, swojej nauki przeciwko godności Bogarodzicielki nie odwołał. Został skazany na wygnanie, i na afrykańskiej pustyni, pomiędzy Egiptem a Libią, umarł na raka. Znamienne, że nowotwór zajął mu najpierw język, po czym zajmował inne części ciała i około 440 roku Nestoriusz życia swego dokonał.
Słysząc o tym katolicy wierni, bądźmy skromni i ostrożni w mowie. Nie powtarzajmy za grzesznikami: Język nasz uwielmożnimy, usta nasze za nami są, któż jest panem naszym? Nie możemy wątpić, że zatraci Pan wszelkie usta zdradliwe i język hardzie mówiący (Ps. XI,4-5). Kapłanów też, którzy opowiadają nam prawdy boże a między nimi godność, chwałę i cześć Świętej Bożej Rodzicielki za przykładem owych biskupów efeskich, uszanowaniem otaczajmy, a im będzie przybywało chęci i odwagi do poświęcenia się swemu zawodowi dla dobra naszych dusz.
Samym sobie w ten sposób u Pana Boga łaski skarbić możemy (Łk X,16). Niech każdy z nas, każdy w swoim stanie, jak św. Pulcherya, broni godności Najświętszej Bożej Rodzicielki. Prowadźmy na miarę naszego stanu życie czyste, a wtedy prawdy wiary jasno widzieć będziemy. Pulcherya po łacinie znaczy piękna. W tym się bowiem prawdziwa piękność zawiera: Omylna jest wdzięczność i marna jest piękność; niewiasta bojąca się Boga, ta będzie chwalona (Przypowieści XXXI,30).
Tekst powstał na podstawie Wykładu Litanii Loretańskiej Ks. Franciszka Jarnińskiego.
Wykład Litanii Loretańskiej
Ks. Franciszka Jarnińskiego
Magistra Świętej Teologii
Kanonika katedralnego płockiego
Administratora parafii Zagroba.
Płock, 1903
"Ponieważ
wielu ich się kusiło, żeby napisali porządną książkę do Nabożeństwa
Majowego, zdało się i mnie, którym z początku temu nabożeństwu pilnie
przypatrywał i przysłuchiwał się i pamiętam jako zaprowadzone było,
pożądanie tobie, cny czytelniku wypisać wyjaśnienie każdego wiersza
Litanii, abyś poznał prawdę tych słów."